شناسایی یک گورستان دوره اشکانی در محوطه تاریخی روستای ولیران دماوند/ تخریب قلعه‌ای در روستای ولیران توسط حمله اعراب تا اواخر دوره ساسانیان گمانه‌زنی شده است
محوطه تاریخی روستای ولیران واقع در بخش مركزي شهرستان دماوند که در آن یک گورستان دوره اشکانی شناسایی شده است تعیین عرصه و حریم شد و تخریب قلعه‌ای در ولیران توسط حمله اعراب تا اواخر دوره ساسانیان گمانه‌زنی شده است.
به گزارش پایگاه خبری تارود دماوند، محمدرضا زاهدی، سرپرست گروه گمانه‌زنی در این محوطه تاریخی با اعلام این خبر اظهار کرد: در اطراف محوطه تاریخی ولیران و به فاصله‌های مختلف 12 گمانه به ابعاد 1*2 متر و عمق یک تا 3 متر حفاری شد که در هیچ یک از گمانه‌ها آثار و بقایای فرهنگی و تاریخی به‌دست نیامد.
وی افزود: براساس گمانه زنی‌های انجام شده مشخص شد که عرصه اصلی این محوطه به مساحت سه هزار و 500 متر مربع بر روی جلو آمدگی تپه ماهورهای شرق رودخانه دماوند واقع شده که جدیدترین دوره متعلق به یک قلعه دوره ساسانی و قدیمی‌ترین لایه آن یک گورستان مربوط به اوایل دوره اشکانی است.
این باستان شناس ادامه داد: با توجه به گمانه زنی‌های انجام شده و بررسی‌های فصول گذشته در اطراف این گورستان هیچ استقرار دائمی وجود نداشته و استقرارها به‌صورت موقت و فصلی بوده است.
زاهدی بیان کرد: با توجه به تملک محوطه ولیران و زمین‌های اطراف آن توسط دانشگاه علم و صنعت و انجام خاک‌برداری برای راه‌سازی و سایر ساخت‌وسازها، گمانه‌زنی و تعیین عرصه و حریم آن با هدف جلوگیری از تعرض و تخریب این محوطه با ارزش ضرورت داشت.
وی گفت: در دو فصل حفاری در محوطه ولیران که در سالهای 1385 و 1386 توسط دکتر محمدرضا نعمتی انجام گرفت بقایای یک قلعه به ابعاد 40×50 متر در جهت شرقی-غربی نمایان شد که دارای چهار برج دایره‌ای شکل بوده و تنها بخشی از برج شمال غرب آن باقی‌مانده است.
*تخریب قلعه‌ای در روستای ولیران دماوند توسط حمله اعراب تا اواخر دوره ساسانیان گمانه‌زنی شده است
این باستان‌شناس تصریح کرد: بر اساس شواهد و مستندات به دست آمده چنین به نظر می‌رسد این قلعه در اواخر دوره ساسانی ساخته شده و احتمالاً همزمان با حمله اعراب به این منطقه قلعه تخریب شده است.
این باستان شناس ادامه داد: معماری داخل قلعه بر اساس شیب تپه است و شامل یک معبر اصلی در جهت شرقی – غربی بوده که در دو طرف ضلع شمالی و جنوبی معبر اصلی فضاهای معماری منظمی مشتمل بر اتاق‌های متعدد مستطیل شکل به ابعاد مختلف است، مصالح به کار برده شده در این قلعه شامل لاشه‌سنگ و قلوه سنگ‌های رودخانه‌ای، خشت و چینه در دیوارها با استفاده از ملات گل می‌باشد، همچنین مقداری ملات گچ نیز به صورت آوار در بخش‌هایی از فضاهای معماری به‌دست آمده است.
زاهدی خاطرنشان کرد: در کاوش‌های انجام شده در زیر لایه مربوط به دوره ساسانی گورستانی از دوره اشکانی شناسایی شد که دارای شیوه‌های متعدد تدفین شامل تدفین سردابه ای، خمره‌ای، گودال ساده و سنگ چین همراه تعدادی زیادی اشیاء بود.
محوطه تاریخی ولیران که در بین روستاییان به اسامی مختلفی چون قلعه دختر، قلعه سنگی و نمک لیسه معروف است در فاصله حدود پانصد متری جنوب روستای ولیران و در انتهای یال تپه ماهورهای مرز بین شلمبه و ولیران قرار گرفته است.
مجوز گمانه‌زنی به منظور تعیین عرصه و پیشنهاد حریم محوطه تاریخی ولیران توسط رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری صادر شده است.
منبع: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری
انتهای پیام/
