به بهانه چاپ صد و پنجاهم مفاتیح الحیات آیت الله جوادی آملی

تارود-حجت الاسلام حمید مشهدی آقایی؛ حضور با برکت عالم فرزانه، فقیه ربانی و مفسر و فیلسوف عظیم الشان و مرجع عالیقدر جهان تشیع، حضرت آیت اله العظمی جوادی آملی (دامت برکاته) در منطقه دماوند-محله ی احمدآباد- فرصتی مغتنم است تا دوباره جان های شیفته ی قرآن و برهان و عرفان و تشنگان اخلاق و معارف الهی هر ظهر و شام و گرد شمع وجود آن عالم ربانی فراهم آیند. ظهر همه پنجشنبه ها از چشمه زلال اخلاق بهره مند شوند و عصر هر جمعه در جوار آن علامه ی عالیقدر دست توسل به دامان اهل بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) بزنند. تابستان هر سال ما با حضور پر فیض ایشان حال و هوای دیگری دارد. از خداوند عالم و قدیر تمنا داریم که این فرصت مغتنم سالیان سال ادامه یابد، انشاءاله. در این شماره و به بهانه این برکت الهی به معرفی مختصر کتاب کم نظیر «مفاتیح الحیاه» می پردازیم.
«مفاتیح الجنان» نام کتاب جاودانه ی محدث خیبر و نادره ی حدیث و تاریخ و معارف جناب حاج شیخ عباس قمی است که با نیت خالص و الهی اش به سرعت فراگیر شد و در کمتر مدتی خانه ای از خانه های شیعیان جهان نماند که این کتاب روحبخش از آن بهره برد. مرحوم حاج شیخ عباس قمی – چنانچه از نام کتابش پیداست – این کتاب را کلیدهای بهشت (مفاتیح الجنان) نامید و راه سلوک بندگان و تقرب به خدا را از طریق انجام اعمال عبادی در سه بخش نماز، دعا و زیارت ترتیب داد. سالها قبل علامه جوادی آملی در یکی از خطبه های نمازجمعه با بصیرت الهی و ژرف اندیش خاص خود ایده ی ”مفاتیح الحیاه” را مطرح کرد و خود برای تصنیف و تالیف آن همت گمارد.

”مفاتیح الحیاه” در واقع جلد دوم و مکمل ”مفاتیح الجنان” است که سبک زندگی دینی و راه و رسم زندگی اسلامی را می آموزد و ترسیمی زیبا از حیات طیبه را ارایه می دهد. اگر مفاتیح الجنان عمدتاً به ارتباط با خدا می پردازد. مفاتیح الحیاه به ارتباط با خود، مردم، جهان طبیعت و مناسبات و ارتباطات آن می پردازد.
از این رو گروهی از پژوهشیان قرآن و حدیث و فقه و حقوق و ادبیات فارسی که از یاران و شاگردان آن بزرگوار بودند با اشاره و اشارت ایشان و بنیاد بین المللی علوم و حیانی اسراء گردهم آمدند و طی چند سال بااخلاص و تلاش مستمر هزاران روایت و حدیث را بررسی کرده و برگزیدند و کتب علمای بزرگ اسلام و شیعه کاویدند و در هر مرحله تحت اشراف همه جانبه حضرت استاد علامه جوادی آملی مراحل مختلف را پیش بردند. حضرت استاد با حوصله و شکیبایی همه موارد را مطالعه و بررسی کرده و نکات لازم را به آن افزودند و گروهی نیز در تحریر این کتاب با لطایف و آرایه های ادبی کوشیدند و سرانجام این کتاب گرانسنگ در قالبی چشم نواز و به علاقمندان عرضه گردید.
شاید کمتر کسی باور می کرد که مفاتیح الحیاه در کمتر از 4 سال به چاپ یکصد و شصت و هفتم برسد و هر سال نیز از متقاضی و خواهان آن کاسته نشود. این موضوع نشان از خلاء موجود و ضرورت کار جدی و عمیق در حوزه سبک زندگی اسلامی است که توسعه و گسترش پژوهش و کندوکاوهای عالمانه و اجتهادهای علمی و مجاهدت های علمی حوزه های علمیه را می طلبد.
حضرت استاد در مقدمه ی این کتاب که بسیار عمیق و قوی و آموزنده است، در پانزده اصل خواندنی مبانی نظری از قبیل مبانی جهان شناختی، معرفت شناختی و انسان شناختی آن را مرقوم داشته اند و بایسته ها و شایسته های تکالیف الهی را بیان کرده اند. ترجیع بند این اصول پانزده گانه در پیوند «تمدن اسلامی» با «تدین اسلامی» است و اینکه ظهور تمدن اسلامی در گرو تدین اسلامی است و مسیر رسیدن به تمدن اسلامی از راه تدین اسلامی می گذرد.
این کتاب ارزشمند در پنج بخش و یک خاتمه سامان یافته است:
بخش یکم- تعامل انسان با خود – که به مباحث تفکر و تدبر، دانش اندوزی، کار و تلاش، سلامت و نظافت و بهداشت، خوردن و آشامیدن، لباس و پوشش، زینت و آراستگی، مسکن و امکانات زندگی، مسافرت، خواب و بیداری و تفریحات سالم و ورزش پرداخته است.
بخش دوم – به تعامل انسان با همنوعان اختصاص یافته است که در 6 فصل خویشاوندان، همکیشان، بیگانگان، مستضعفان، مهاجمان و دشمنان، شهروندان سامان یافته است. 
بخش سوم- به زیبایی به تعامل مردم و نظام اسلامی پرداخته است و در 4 فصل به اهمیت نظام اسلامی، نظام اجتماعی، شهرسازی و شهرداری، امور اقتصادی تدوین شده است.
در بخش چهارم تعامل انسان با حیوان را بیان کرده است و در سه فصل به نگهداری حیوان، بهره گیری از حیوان و حقوق حیوان تنظیم شده است.
آخرین بخش به تعامل انسان با خلفت زیست محیطی اختصاص یافته است و در 9 فصل ارایه گردیده است. محیط زیست، آب و هوا و خاک حاصلخیز، درختکاری و جنگل ها، فضای سبز و مراتع، باد و باران، نهرها و دریاها، راه ها و جاده ها، مواد سوختی، گردشگری و دیدار شگفتی های تاریخی و طبیعی.
بخش خاتمه به آداب و احکام و اعمال روزهای ماه قمری، سنت های مختلف، اشارات زمان واشارات سنت ها می پردازد.
به جرات می توان این کتاب را کتاب مرجع مدون سبک زندگی اسلامی دانست که نماد عینی حضور عالمان دین در متن زندگی جامعه و نمونه پاسخگویی به نیازهای روز دانست. امید آنکه این کتاب بی نظیر مورد توجه، مطالعه و برداشت های عالمانه اهل تحقیق و عموم مردم قرار گیرد. و پژوهشگران دین آشنا و مسئولیت شناس با برداشت های عالمانه و ارایه هنرمندانه، ثمرات تلاش علمی خود را در قالب فرآورده های علمی و پژوهشی و در قالب های متنوع و جذاب برای هر قشر و صنف ارایه کنند. انشاءالله

برای آشنایی بیشتر با فصل های کتاب مفاتیح الحیاه اینجا کلیک کنید.

انتهای پیام/